Inspirerende personen
Heimans en Thijsse worden gezien als de grondleggers van natuur- en milieueducatie in Nederland. In navolging van Heimans en Thijsse zijn er de afgelopen eeuw prominente personen geweest die baanbrekend werk verricht hebben in de NME. Ook zijn er personen die op landelijk niveau een belangrijke enthousiasmerende invloed hebben gehad. Aan een zestal van hen wordt aandacht besteed: Kees Both, Jan Nijkamp, Pieter Schroevers, Piet Steltman, Harry Wals en Nico van der Veen. Er zijn er zeker meer te noemen. Zij volgen mogelijk later.
Meer informatie over hen en over vele andere inspirators in de natuurbescherming vind je in:
- Gorter, H.P., 1986. Ruimte voor de natuur. 80 Jaar bezig voor de natuur van de toekomst. Natuurmonumenten, ’s-Graveland en in.
- Coesèl, Marga, Joop Schaminée en Lodewijk van Duuren., 2007. De natuur als bondgenoot. De wereld van Heimans en Thijsse in historisch perspectief. KNNV Uitgeverij, Zeist.
- Details
- Door Marnix Viëtor
Op 8 september 2021 is Kees Both helaas overleden. Zie Kennisgeving overlijden Kees Both – Stichting Groene Pedagogiek. Kees was een inspirator voor veel NME-ers.
Onderwijs- en natuurpedagoog Kees Both (1942-2021) groeide op in Amersfoort. In de bossen op loopafstand van zijn ouderlijk huis, en later bij de padvinderij en de NJN, is zijn ‘natuur-liefhebberij’, zoals Kees het zelf noemt, ontstaan. Kees volgde de ‘kweekschool voor onderwijzers’, begon in 1965 als leraar basisonderwijs in Harderwijk en studeerde af als pedagoog. Eind jaren ‘60 raakte hij geboeid door de pedagogiek van natuuroriëntatie in het basisonderwijs. Hij interesseerde zich vooral voor de manier waarop je kinderen samen kunt laten leren door (samen) zelf te beleven en te onderzoeken.
- Details
- Door Chris Maas Geesteranus
Jan Anton Nijkamp (1905-1982) zat op de middelbare school toen de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie (NJN) werd opgericht. Hij sloot zich vrijwel onmiddellijk aan en werd al gauw een van de meest actieve leden. Nijkamp beschikte over een groot organisatietalent en had een natuurlijk gezag. De Haagse scholier droeg er toe bij dat de jeugdbond in de eerste jaren vorm kreeg en zich niet liet opslokken door de Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (NNV); deze was aanvankelijk niet zo gelukkig met het initiatief van de jongeren. In 1924 werd Nijkamp, net 18 jaar oud, gekozen tot voorzitter van de jeugdbond.
- Details
- Door Chris Maas Geesteranus
“Ofwel moeten we verder gaan met milieubederf te accepteren, ofwel moeten we het systeem van de grond af herzien. Een tussenweg is er niet”. Pieter Schroevers ten voeten uit.
Pieter Johannes Schroevers (1930-2016) was hydrobioloog. Hij en Willem Hoogendijk, milieu-econoom, leerden elkaar kennen in januari 1970 bij één van de vele werkgroepen van de Kargadoor, een kritisch jongerencentrum aan de Oudegracht in Utrecht. Het was de tijd van ‘aksie’, de nasleep van de Kabouter- en Provotijd. Marieke Korver, de vrouw van Schroevers koppelde hem aan de werkgroep ‘Milieuverwoesting’, de latere Aktie Strohalm. Die groep kon hem als expert-lid goed gebruiken.
- Details
- Door Chris Maas Geesteranus
Piet Steltman (1941-2019) was een groene educator: met zijn betrokkenheid en enthousiasme heeft hij vooral veel IVN-ers en IVN-afdelingen geïnspireerd. Hij was opgeleid als onderwijzer.
In 1960 werd de Bond van Natuurbeschermingswachten omgevormd tot het IVN. Jaap van Dijk werd directeur en nam Steltman in 1965 aan. Toen Van Dijk in 1967 overleed werd de pas 25-jarige Steltman zijn opvolger. Zo kreeg hij de leiding over het nog kleine bureau met drie medewerkers.
- Details
- Door Gerard Jutten
m.m.v. Chris Maas Geesteranus en Lydia Haafkens
“Je doet het nooit alleen”. Een uitspraak die helemaal past bij Y.N. (Nico) van der Veen (1931-2022). Helaas is Nico op 28 augustus 2022 overleden; we spraken hem op 6 mei van dit jaar, op 90-jarige leeftijd nog steeds zeer betrokken bij de NME. Nico is, zoals hij zelf zegt, niet van de kennis van natuur en milieu, van de ‘bloemetjes’. Hij heeft in de afgelopen decennia zijn enthousiasme en deskundigheid vooral bestuurlijk ingezet in de natuur- en milieueducatie en in andere ‘groene’ organisaties. Hij is voor samenwerking met en verbinding tussen mensen en organisaties in bepaalde perioden van groot belang geweest.
- Details
- Door Chris Maas Geesteranus
Harry Wals (1935-2006) was al jong geïnteresseerd in natuurstudie. Zijn hartenwens was: "Andere mensen confronteren met de natuur om zodoende belangstelling te wekken en daarmee de basis te leggen voor de bescherming daarvan”. Een gedreven rasoptimist die zich inzette voor mens en natuur. Of, zoals de schrijver van een In memoriam over hem stelde: “Zijn inspiratie putte hij uit degenen, die het werken voor de samenleving een warm hart toedragen. Daarbij bleef hij volledig vertrouwen op het goede in de mens”.